Холокауст

Помалку од 40 месеци

Во април 1941, Германиците и нивните сојузници ја окупирале и ја разделиле Југославија. Над 67 000 Евреи од вкупно 82 000 биле убиени, односно околу 81% од вкупната еврејска популација која тогаш живеела во Југославија.

На Евреите од Западниот Балкан им биле потребни 450 години за да ги изградат своите заедници. На Германците и на нивните сојузници им беа потребни помалку од 40 месеци за да ги уништат.

Голем е бројот на Евреите кои настрадаа во таканаречената Независна Држава Хрватска, која вклучувала и дел од Босна. Фашистите усташи се единствените фашистички соработници кои оформиле сопствени логори на смртта, како Јасеновац, каде што се убиени голем број Евреи, Срби и Роми. Во Ѓаково 556 еврејски жени и деца умираат од глад. Повеќето од нив се од Сараево и Тузла.

Италијанците ги окупираа цела Далмација и дел од Босна. Во споредба со другите, тие беа многу похумани кон Евреите – им понудија прибежиште и не ги депортираа. Но, по капитулацијата на Италија во септември 1943, судбината на Евреите кои не успеаја да побегнат стана многу мрачна.

По окупацијата на Македонија од страна на Бугарија, бугарскиот окупатор започнува со безмилосен прогон на Евреите од Скопје, Битола, Штип и други градови. Во март 1943 тие се уапсени, а потоа предадени на Германците кои ги депортираат во нацистичкиот логор на смртта Треблинка, во окупираната Полска.

Српската покраина Војводина била присоединета кон Унгарија. Во јануари 1942, унгарската војска извршила погром врз Србите и Евреите во Нови Сад. Потоа во пролетта 1944, унгарската полиција го депортирала најголемиот дел од еврејското население од Војводина во Аушвиц-Биркенау.

Прогонот на Евреите во Србија започнал веднаш по окупацијата на земјата од Германија. Уапсени се, а потоа и стрелани, илјадници мажи Евреи. Жените и децата биле однесени во концентрациониот логор на белградското Сајмиште, а потоа во април 1942 биле убиени во гасни камиони.